Net Zero và 6 giải pháp xanh hóa nhà máy may hiện nay

Biến đổi khí hậu là một trong những thách thức lớn nhất mà nhân loại phải đối mặt trong thế kỷ 21. Theo báo cáo của Liên Hợp Quốc năm 2018, nếu không có hành động quyết liệt, mức tăng nhiệt độ toàn cầu có thể vượt quá 1,5°C vào năm 2030, dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng cho môi trường, kinh tế và xã hội.

Một trong những nguyên nhân chính gây ra biến đổi khí hậu là sự phát thải khí nhà kính do hoạt động của con người, chủ yếu là từ việc đốt cháy nhiên liệu hoá thạch để sản xuất năng lượng và hàng hoá. Ngành công nghiệp sản xuất là một trong những nguồn phát thải khí nhà kính lớn nhất trên thế giới, chiếm gần một phần tư lượng khí thải carbon dioxit liên quan đến năng lượng.

1. Net zero là gì?

“NET ZERO”  là thuật ngữ được sử dụng để chỉ mục tiêu giảm lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính xuống mức cân bằng với lượng khí thải được loại bỏ khỏi khí quyển bởi rừng và đại dương. Đây là một mục tiêu quan trọng để hạn chế sự tăng nhiệt độ toàn cầu dưới 1,5 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp, theo Thỏa thuận Paris 2015.

Hiện nay, nhiều quốc gia và tổ chức đã đặt ra các cam kết về “NET ZERO” trước năm 2050 hoặc sớm hơn. Ví dụ, Nhật Bản, Anh và Pháp đã tuyên bố sẽ không phát thải ròng (Net Zero emissions) vào năm 2050, trong khi EU đã đưa mục tiêu này vào trọng tâm của Thỏa thuận Xanh Châu Âu.

Tại COP26 diễn ra vào tháng 11-2021, Việt Nam cam kết đạt mức phát thải ròng bằng “0” (Net Zero) vào năm 2050.

2. Tác động của ngành công nghiệp dệt may tới môi trường

Ngành may mặc là một trong những ngành có quy mô lớn và tầm ảnh hưởng rộng trên toàn cầu, với hơn 60 triệu người lao động và doanh thu khoảng 2.500 tỷ USD mỗi năm. Tuy nhiên, ngành may mặc cũng là một trong những ngành tiêu thụ nhiều năng lượng và tài nguyên, gây ra ô nhiễm không khí, nước và đất, cũng như phát thải khí nhà kính .

Theo một nghiên cứu của Quỹ Quốc tế về Thiên nhiên (WWF), ngành may mặc phát thải khoảng 1,7 tỷ tấn carbon dioxit mỗi năm, chiếm khoảng 10% tổng lượng phát thải khí nhà kính của con người. Ngoài ra, ngành may mặc cũng góp phần làm suy giảm đa dạng sinh học, do sử dụng các loại vật liệu không bền vững, sử dụng các chất hóa học độc hại và tạo ra lượng rác thải lớn.

3. Giải pháp xanh hóa nhà máy dệt may

Để giải quyết những vấn đề nêu trên, ngành may mặc cần chuyển đổi sang mô hình sản xuất xanh, bền vững và thân thiện với môi trường. Một trong những giải pháp quan trọng là xây dựng các nhà máy xanh, là nhà máy được trang bị các quy trình thiết kế và sản xuất thân thiện với môi trường giúp cải thiện hiệu quả phát thải khí nhà kính, giảm ô nhiễm môi trường và tiêu thụ năng lượng.

Nhà máy xanh cũng cần cung cấp sự liền mạch của quá trình cải tiến vào hoạt động và bảo trì. Một nhà máy xanh là một hệ thống sản xuất hiệu suất cao với thiết kế tích hợp giữa năng suất và mối quan hệ chặt chẽ với môi trường.

Với mục tiêu toàn cầu “Phát thải ròng bằng 0 – Net Zero 2050” tại COP 26-2021, thì việc các doanh nghiệp may mặc trên toàn cầu phải áp dụng các giải pháp & hành động cụ thể để xanh hóa nhà máy là điều bắt buộc.

Để đạt được tiêu chuẩn nhà máy xanh, các nhà máy may cần thực hiện các bước sau:

• Có cam kết & lộ trình giảm phát thải CO₂ và giảm phát thải hóa chất.
• Sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo như: năng lượng mặt trời, gió, để giảm phụ thuộc vào nhiên liệu hoá thạch và giảm lượng khí thải carbon dioxit.
• Áp dụng các biện pháp tiết kiệm năng lượng như: cải thiện hiệu suất của các thiết bị, sử dụng các công nghệ thông minh và tự động hoá, tối ưu hoá quy trình sản xuất và vận hành, sử dụng ánh sáng tự nhiên và thiết bị chiếu sáng tiết kiệm điện.

• Sử dụng các vật liệu có thể tái chế như: sợi tự nhiên, sợi tái chế, sợi sinh học, để giảm lượng rác thải và tiêu thụ tài nguyên. Các vật liệu này cũng có ít tác động đến đa dạng sinh học và sức khỏe con người hơn các vật liệu tổng hợp hay dùng các chất hóa học độc hại. Các nhà máy may cũng cần áp dụng các tiêu chuẩn chất lượng và an toàn cho các sản phẩm của mình, như dán nhãn xanh, chứng nhận hữu cơ, chứng nhận an toàn.
• Giảm thiểu lượng nước tiêu thụ, xử lý nước thải, tái chế nước hiệu quả, bảo vệ nguồn nước sạch và ngăn ngừa ô nhiễm nước. Các biện pháp có thể bao gồm sử dụng các công nghệ tiết kiệm nước, tái sử dụng nước trong quá trình sản xuất, sử dụng các phương pháp nhuộm không dùng nước, xử lý nước thải bằng các phương pháp sinh học hoặc hóa học, tuân thủ các tiêu chuẩn xả thải của chính phủ và các tổ chức quốc tế.
• Tối ưu hoá diện tích sử dụng đất và tạo ra không gian xanh cho nhà máy. Các nhà máy may cần thiết kế theo hướng tận dụng không gian theo chiều cao, giảm thiểu diện tích đất chiếm dụng, bảo vệ đất nền và tăng cường cây xanh. Các không gian xanh không chỉ giúp làm mát không khí, hấp thụ khí nhà kính, tạo ra không khí trong lành mà còn tăng cường sức khỏe tinh thần và thể chất cho con người.
• Thiết kế và phát triển sản phẩm sử dụng nền tảng kỹ thuật số và công nghệ mô phỏng 3D tiên tiến nhằm tăng tốc đáng quá trình lên mẫu thực tế. Việc số hóa quy trình thiết kế thay vì quần áo vật lý giúp tiết kiệm chi phí và tài nguyên, đồng thời để lại ít lượng khí thải carbon hơn.

4. Kết luận

Nhà máy xanh là một giải pháp hiệu quả và thiết thực để giúp ngành may mặc đáp ứng tiêu chuẩn nhà máy xanh trong bối cảnh chống biến đổi khí hậu hiện nay. Việc xây dựng các nhà máy xanh không chỉ giúp giảm thiểu tác động tiêu cực đến khí hậu và môi trường, mà còn mang lại nhiều lợi ích khác cho các nhà máy may, nhân viên và cộng đồng.

Để đạt được tiêu chuẩn nhà máy xanh, các nhà máy may cần thực hiện các bước như sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo và hiệu quả, sử dụng các vật liệu bền vững và tái chế, giảm thiểu lượng nước tiêu thụ và xử lý nước thải hiệu quả, tối ưu hoá diện tích sử dụng đất và tạo ra không gian xanh.

Nguồn tham khảo:

https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fenvs.2022.973102/full

https://www.nationalgrid.com/stories/energy-explained/what-is-net-zero